نگهداری از فرش دستباف

0

نگهداری فرش دستباف

عوامل متعددی باعث آسیب رسیدن به بافت فرش میشود. از جمله تابش مستقیم نور، کاهش یا افزایش بیش از حد دما، آلودگی های جوی، میکروارگانیسمها مانند قارچ و کپک، حشرات موذی یا روشها و حالتهای نامناسب نگهداری

در میان عوامل آسیب رسان بید از آفت های مهمی است که خسارت زیادی به فرش وارد می آورد.

روشهای مبارزه با بید جهت نگهداری فرش دستباف

با تمام خطرهایی که بید برای فرش دارد مبارزه با آن به طور کامل امکان پذیر و آسان است. بید از زمان قدیم شناخته شده بود و در هر دوره ای روشهایی برای مبارزه با آن ایجاد شده بوده است. اما به طریقه صنعتی و در مقیاس بزرگ به کار گرفته نشده، مانند سرد کردن با استفاده از مواد طبیعی. در ایران و برخی نقاط دنیا مرسوم است که فرشها را لوله یا تا کرده و در میان آن حبه های نفتالین یا کافور قرار می دهند تا بخارهای متصاعده از این مواد محیط زیست را برای این حشره نامناسب سازد، که البته طریقه ای به نسبت قدیمی ولی با ارزش و مفید است.

چهار روش عمده برای مبارزه با بید وجود دارد:

۱-بخارات سمی

در این روش از بخارات سمی استفاده می شود که برای لارو کشنده می باشد. البته علاوه بر لارو خود بید نیز از بین میرود، اما تخم بید باقی می ماند پس کاربرد این روش دائمی نیست. موادی که در این روش استفاده می شود نباید برای انسان خطرناک باشد مثل سیانید هیدروژن که برای انسان مضر است و نباید استفاده شود.

امروزه از نفتالین استفاده می شود، که به دلیل پایین بودن نقطه جوش آن در یک محیط بسته غلظت گاز آن افزایش پیدا می کند، بنابراین در یک فضای بسته مانند درون یک چمدان که لباسهای پشمی درون آن قرار دارد روشی ارزان و راحت است

۲-جلوگیری از خسارت بید با روش سرد کردن

در این روش کالای پشمی را در سرما نگهداری می کنند، مثلا در انگلستان و آمریکا جهت نگهدای پوست خز از این روش استفاده می شود. در این روش بید از بین نمی رود بلکه به خواب می رود و در صورت گرم شدن، فعالیت خود را شروع می کند. تنها کاری که می توان انجام داد این است که با گم کردن و سرد کردن متوالی لاروها را از بین ببرید.

۳-مسموم کردن بید از طریق تماس با سم

در این روش ماده به کار برده شده باعث مسموم شدن و از بین رفتن بید و لارو می گردد. مثل سم ددت که مشتق از دی فنیل متان است ، ماده ای ارزان که برای ضد بید کردن لباس و فرش و…استفاده می شود. به دلیل غیر قابل تجزیه بودن استفاده از آن ممنوع است، و به جای آن میتوان از کلروفنیل کلرومتیل سولفور استفاده کرد. مواد به کار رفته در این روش به صورت سطحی روی الیاف می نشیند و به مرور زمان از کالا جدا شده و یا بر اثر شستشو از بین می رود.

۴-استفاده از داروهایی که بر دو قسم می باشند

الف-غیر ماکول کردن کالا(غیر قابل خوردن کردن کالا)

ساختار شیمیایی فرش و لباس کراتین است، یعنی پیوندهای دی سولفیدی بین زنجیره ها وجود دارد که لارو این پیوندها را شکسته و بعد زنجیره های پروتئینی را خورده و هضم می کند. حال اگر این پیوندها شکسته و با ترکیباتی مانند فرم آلدئید دوباره پیوند داده شوند، به دلیل تغییر نوع پیوند لارو قادر به شکستن پیوند نبوده و پشم برای لارو قابل خوردن نمی باشد.

ب-مسموم کردن لارو از طریق خوردن کالای مسموم

در این روش پشم مسموم و آلوده می شود که در صورت خورده شدن پشم فرش توسط لارو، لارو از بین می رود. این مواد جذب پشم لباس و فرش شده و از ثبات شستشویی نیز برخوردارند یعنی با شستن لباس از بین نمی روند. از ویژگی هایی که این مواد باید داشته باشند عبارت است از:

۱-بر خصوصیات فیزیکی الیاف مثل استحکام و…اثر نامطلوب نداشته باشد.

۲-رنگی نباشند، زیرا باعث لکه گذاری روی فرش می شوند.

۳-از نظر شیمیایی اثر سو، بر ثبات رنگ فرش نداشته باشند.

۴-برای انسان ایجاد حساسیت یا مسمومیت نکنند.

۵- قیمت آنها مناسب باشد.

ضد بید کردن پشم پس از بافت فرش دستباف

در این مرحله فرش با محلول شیمیایی مناسب در درجه حرارت معینی که در بروشور دارو مندرج می باشد شستشو می شود و سپس فرش را در دستگاههای آب گیر قرار می دهند تا آب آن خارج شود و چنان چه در قالی شویی های سنتی ایران مرسوم است، آب آن را با بیلچه های مخصوص خارج کرده و این عمل را چندین بار تکرار می کنند تا پرزهای فرش به طور کامل محلول شیمیایی را جذب کنند و پس از اینکار از شستشوی فرش خودداری کرده و آن را همانگونه خشک می کنند.

برخی از انواع فرشهای دستباف شرکت فرش آنلاین را در زیر مشاهد می کنید، جهت دیدن نمونه های بیشتر فرش دستباف ما کافیست بر روی تصاویر کلیک نمایید.

نگهداری فرش دستباف

نگهداری فرش دستباف

منبع:

فرش ایران، محمد جواد نصیری.

آشنایی با مواد ویژه مرمت قالی. مهندس مهرورزان.

مقدمه ای بر شناخت قالی ایران. جواد ساولی

ممکن است شما دوست داشته باشید
نظرات خود را برای ما بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.